De dienst van de conservering van het Patrimonium van het Heiligdom
_________________
De missie van de conservering van het patrimonium van het Heiligdom Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes bestaat erin de kunstvoorwerpen en historische objecten te bewaren en te beschermen zodat ze in een stabiele staat behouden blijven om ze te kunnen doorgeven aan toekomstige generaties.
Dit houdt in dat er maatregelen van preventieve bescherming in het werk worden gesteld, zoals de climatologische contrôle van de omgeving, een aangepaste behandeling van de objecten, een regelmatige sanitaire waakzaamheid, het documenteren en onderzoek omtrent de objecten. De specifieke missies van de dienst behelzen:
1. Uitwerking en ontplooiing van preventieve conserveringsplannen voor de objecten van de collectie, met waakzaamheid omtrent het aangepast zijn van de stockage- en tentoonstellingscondities aangepast zijn aan de behoeften van de objecten, door het controleren van de temperatuur, de vochtigheid, het licht en de luchtkwaliteit.
2. Uitwerking en ontplooiing van plannen voor de behandeling voor de objecten die een tussenkomst vergen voor hun conservering, zoals restauratie, consolidering of stabilisering.
3. Registratie en catalogisering van de collectie, volgens de nationale normen die in voege zijn omtrent kunst- en geschiedeniscollecties.
4. Documentering van de historische en culturele context van de objecten.
5. Regelmatige bewaking van de objecten van de collectie om ieder spoor van verslechtering of schade te detecteren en – indien nodig – een snelle interventie te kunnen doen.
6. Samenwerking met andere professionele collega’s, zoals museumconservatoren, restaurateurs, archivisten, kunsthistorici en –onderzoekers, om een multidisciplinaire benadering van de conservering en het beheer van de collectie te verzekeren.
7. Sensibilisering van het publiek omtrent de waarde en het belang van de collectie, door middel van publicaties, conferenties, tentoonstellingen en educatieve programma’s.
Enkele voorbeelden van het patrimonium dat bestudeerd en bewaard wordt
In volgorde
Gouden roos van Pius IX
De ronde voet rust op vier stempels. Het decor bestaat uit bladrijke lelies, twee beeldjes van kinderen, die gedrapeerd zijn in antieke stijl en die hoop en geloof voorstellen: de ene houdt het anker vast, de andere het kruis. In uitgesneden leer stellen twee medaillons van champlevé-email het Heilig Hart van Maria voor, omringd door een kroon van lelies en het wapen van de bisschop. De randen van de voet worden geaccentueerd door turquoise email in cabochons. Op het lichaam is het wapen te zien van Pius IX, aartsbisschop van Bourges, Charles-Amable de la Tour d’Auvergne.
Opschrift:’A PIE IX L’ASSOCIATION DE N.D. DU SACRE COEUR D’ISSOUDUN. 16 JUIN 1875. AIME SOIT PARTOUT LE S. COEUR DE JESUS. LES MISS(IONNAIRES)… DU S. COEUR DE JESUS”
Vaandel van de heilige Joris die vecht met de draak
In de twee bovenste hoeken van het vaandel, geborduurd met gouddraad, zijn bloeiende rozenstengels verweven met eiken takken en eikels. Het vaandel heeft drie helmkleden versierd met franjes van gouddraad. De twee buitenste zijn versierd met eiken takken met eikels die in elkaar verweven zijn. Het middelste helmkleed is voorzien van het wapen van het koninkrijk Engeland: de Normandische luipaarden, de leeuw en de Keltische harp. Het wapen wordt bekroond door de koninklijke kroon van Engeland en een tekstkader met het opschrift: ‘God en mijn koning’.
De volledig geborduurde hoofdafbeelding toont de scène waarin Sint-Joris de draak verslaat. Hij is afgebeeld als een kruisridder, rijdend op een woest wit paard dat zich opricht.
Reliekschrijn van de heilige Bernadette
Schilderij ‘De Dame van Massabielle’
Louis Capdevielle werd geboren in Lourdes in een bescheiden familie van leisteenbewerkers. Hij viel op door zijn schildertalent en werd naar Parijs gestuurd om te studeren bij de beste schilders van zijn tijd: Aimé Millet, Alexandre Cabanel en Léon Bonnat. Omdat hij in Parijs moeilijk van zijn kunst kon leven, keerde hij in 1890 terug naar Lourdes om daar met veel moeite van zijn schilderkunst te leven. Dit doek, dat zich onderscheidt van het overige werk van de schilder, is ongetwijfeld in deze periode van zijn leven gemaakt. Deze kunstenaar, die lange tijd miskend bleef, lijkt vandaag de dag zijn rechtmatige plaats te vinden tussen de beste schilders van de Pyreneeën uit de 19e eeuw. Capdevielle was een bevoorrechte getuige van het leven in Lourdes en de Pyreneeën in de tweede helft van de 19de eeuw.
Kazuifel van de ‘Clarissen van Mazamet’
Op de zijkant van de crèmekleurige zijden kazuifel bevindt zich een brede, met goud geborduurde band versierd met plantenmotieven en geflankeerd door vier rijkelijk geborduurde medaillons met afbeeldingen van: de heilige Maagd Maria (Beata Maria), de heilige Franciscus van Assisi (Sanctus Franciscus), de heilige Clara (Sancta Clara) en het klooster van de Clarissen van Mazamet.
Op de rug, volgens dezelfde opstelling van het decor, draagt een groot Latijns kruis in zeven medaillons de afbeeldingen van Jezus Christus (Cor Jesu Sacratissimum), de heilige Margaretha (Sancta Margarita), de heilige Michaël (Sanctus Michael), de heilige Johanna (Beata Joanna), de heilige Lodewijk (Sanctus Ludovicus) en de heilige Cecilia (Sancta Ceacilia); gouden golvend koordenwerk; rode revers; beschermend kantwerk aan de kraag.
Missaal voor de Mariale feesten
Het Missaal voor de Mariale feesten werd in 1911 geschonken door de nationale bedevaart van de Assumptionisten. Het bevat een handtekening van Pius X die dateert van 24 september 1911. Het kostbare werk werd verlucht door de Congregatie van de Zusters van Liefde en Christelijke opvoeding van Nevers.
Gouden kroon geplaatst op het dak van de Rozenkransbasiliek
